Pierwsza rozmowa z ekspertami mobilności z cyklu Smartobilty Talks już za nami. Dokładny przepis na elektryfikację, którą tak chętnie w ostatnich latach serwują Skandynawowie, nie jest nam jeszcze w pełni znany. Eksperci Ekoenergetyka - Ryszard Rutkowski oraz Robert Schneider w rozmowie z Agatą Rzędowską, dziennikarką motoryzacyjną, podjęli jednak próbę wyodrębnienia poszczególnych składników skandynawskiego sukcesu.
Dlaczego właśnie Skandynawia?
Skandynawski rynek elektromobilności znajduje się obecnie na zaawansowanym poziomie. Już w 2021 roku 2/3 sprzedanych samochodów stanowiły samochody elektryczne. Obecnie stanowią one około 21% wszystkich samochodów poruszających się po norweskich drogach. Skala elektryfikacji jest na tyle duża, że w tym regionie drastycznie zmienia się także oferta samochodów. Część marek całkowicie rezygnuje z produkcji samochodów spalinowych, inni ograniczają swoja ofertę do zaledwie kilku modeli - przewagę mają samochody elektryczne, ich wybór jest szeroki i stale rośnie. Punktem wyjściowym wdrażania procesu elektryfikacji jest zwiększanie świadomości dotyczącej zachodzących zmian klimatycznych. Elektryfikacja pojazdów ma bezpośrednie przełożenie na globalną redukcję emisji gazów cieplarnianych oraz ograniczenie eksploatacji paliw kopalnych. W krajach skandynawskich świadomość ta jest wysoko rozwinięta.
Największy producent gazu ziemnego i ropy naftowej jest liderem OZE?
Skandynawia to region o wysokim potencjale i możliwościach, jeden z największych producentów ropy naftowej i gazu ziemnego, ale także lider OZE. Polityka prowadzona w tym regionie w zakresie alternatywnych źródeł opiera się na działaniach długoterminowych i z myślą o przyszłości - Skandynawia korzysta głównie ze źródeł OZE, paliwa kopalne eksportuje, a nadwyżki ze sprzedaży paliw kopalnych przeznaczane są m.in. na rozwój energetyki wodnej. Wraz ze wzrostem udziału pojazdów elektrycznych, zwiększa się również zapotrzebowanie na energię elektryczną. Idąc tym śladem, rozwój infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych w Polsce powinien iść w parze z rozwojem energetyki słonecznej.
Zaangażowanie podmiotów rządowych
Kluczową rolę w elektryfikacji odgrywają działania podmiotów rządowych, których to zadaniem jest stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi elektromobilności. Jedną ze składowych sukcesu jest prowadzenie zrównoważonej polityki klimatycznej i energetycznej. Oddechem dla miast jest elektryfikacja publicznego transportu zbiorowego, a także, wprowadzenie stref czystego transportu, na które decyduje się coraz więcej europejskich stolic.
Inną opcją, na którą postanowiła wdrożyć stolica Norwegii, jest stworzenie stref otwartych jedynie dla pojazdów elektrycznych, pieszych i rowerzystów. Decyzja ta ma bezpośrednie przełożenie na wzrost zainteresowania systemem wspólnego użytkowania samochodu, czy inaczej carsharingiem. Na obecnym etapie, zdecydowana mniejszość jest w stanie całkowicie zrezygnować z posiadania własnego pojazdu, na rzecz komunikacji miejskiej czy mobilności współdzielonej.
Opracowanie systemu promującego zakup pojazdów bezemisyjnych
Należałoby podkreślić, że jednym z czynników, które często wpływają na decyzję zakupu samochodu elektrycznego jest cena pojazdu, dlatego tak ważne jest opracowanie przez podmioty rządowe systemu zachęt wspierających zakup, a także rozwój pozostałych elementów systemu elektromobilności. Skandynawia opracowała szereg instrumentów wsparcia elektryfikacji, m.in: zakup nowego auta elektrycznego jest zwolniony z 25% podatku VAT, inaczej niż w przypadku zakupu samochodów spalinowych, w związku z tym ceny pojazdów elektrycznych dorównują cenom samochodów spalinowych w tej samej klasie.
Dostosowanie infrastruktury ładowania
Podróże pojazdem elektrycznym nie powinny stanowić problemu ani wyzwania: sieć infrastruktury ładowania pojazdów w krajach skandynawskich została upowszechniona i jest stale rozwijana. Rozwój infrastruktury odbywa się we współpracy podmiotów rządzących i przedstawicieli świata biznesu. Ogólnodostępne są także ładowarki szybkiego ładowania, na przykład na parkingach miejskich. Możliwy jest również przewóz na promie samochodów elektrycznych i ładowanie ich podczas przeprawy promowej.
Edukacja i wsparcie użytkowników
Podmioty rządzące oraz dedykowane stowarzyszenia stopniowo budują zaufanie wśród potencjalnych użytkowników samochodów elektrycznych oraz oswajają z nową technologią poprzez profesjonalną obsługę na wszystkich etapach, również na etapie posprzedażowym. Elektromobilność to zagadnienie i umiejętność, którą Skandynawowie chcą zgłębiać. Mają oni również możliwość testów i specjalnych przeszkoleń. Uruchomiono dedykowany Contact Center, gdzie całkiem anonimowo można uzyskać odpowiedzi na wszelkie nurtujące pytania związane z zakupem czy obsługą pojazdu elektrycznego.
Perspektywy rozwoju Skandynawskiego rynku e-mobility
Istotne jest wyznaczenie osiągalnego, mierzalnego i określonego w czasie celu, który należałoby osiągnąć w procesie elektryfikacji. Celem Norwegów jest wprowadzenie zakazu sprzedaży aut spalinowych już w 2025 roku. Chistina Bu, sekretarz generalny Norwegian EV Association, w trakcie swojego wystąpienia na EVS35 przedstawiła aktualny procent elektryfikacji pojazdów.
Najbliżej do osiągnięcia celu jest kategoria pierwsza - samochody osobowe: 17,4% stanowiła liczba samochodów w pełni elektrycznych, kolejno 3,7% autobusy, 3,3% samochody dostawcze, oraz 0,7% samochody ciężarowe (z uwagi na specjalną infrastrukturę ładowania).
Podobne regulacje postanowiła wprowadzić także Europa, natomiast dla porównania, zakaz miałby obowiązywać dopiero po 2035 roku.
Skandynawowie planują już kolejny milowy krok w obszarze elektromobilności - całkowitą elektryfikację promów oraz stopniowa rezygnacja z samochodów osobowych w kierunku carsharingu oraz transportu współdzielonego.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Posłuchaj rozmowy ekspertów: Agaty Rzędowskiej, Roberta Schneidera i Ryszarda Rutkowskiego.
